عصب کشي دندان چيست؟

اين روش درمان شامل خارج کردن ريشه يک دندان، تميز کردن و شکل دادن به فضاي کانال و در نهايت پر کردن آن به منظور جلوگيري از نفوذ باکتري به اين ناحيه و بازگشت باکتري ها به سيستم اعصاب دندان است. هدف از انجام اين کار فراهم کردن امکان باقي ماندن دندان در دهان بدون وجود اعصاب زنده در آن است.

لزوم انجام

عصب کشي دندان فقط زماني نياز است که مشخص شود بافت نرم مرکز دندان به نام پالپ عفوني شده است. در اين حالت دندان پزشک وضعيت دندان هاي شما را بررسي کرده و از عکس راديولوژي براي تشخيص وجود عفونت باکتريايي استفاده مي کند. در عکس برداري راديولوژي از پرتو ايکس براي عکس برداري از دندان هاي بيمار استفاده مي شود و به اين ترتيب مي توان از عکس تهيه شده براي تشخيص مشکلات احتمالي دندان استفاده کرد. عفونت پالپ معمولاً در نتيجه پوسيدگي دندان ايجاد مي شود. علائم ايجاد عفونت دندان در دهان شامل موارد زير است:

  • درد در زمان مصرف غذا و نوشيدني هاي گرم يا سرد
  • درد در زمان گاز گرفتن يا جويدن
  • لق شدن دندان

با پيشرفت عفونت ايجاد شده، اين علائم اغلب با مردن پالپ يا عصب دندان از بين مي رود. در ادامه به نظر مي رسد دندان شما درمان شده است، اما عفونت در حقيقت به سيستم کانال ريشه دندان گسترش پيدا کرده است. ساير علائم احتمالي بعدي مربوط به اين مشکل شامل موارد زير است:

  • درد در زمان گاز گرفتن يا جويدن
  • ورم در لثه نزديک دندان آسيب ديده
  • ترشح چرک از دندان آسيب ديده
  • ورم صورت
  • تيره رنگ شدن دندان آسيب ديده

در صورتي که درد دندان شما پيشرفت کرد، مهم است که با دندان پزشک براي بررسي و درمان ريشه دندان تماس گرفته و ملاقات کنيد.

مراحل

Untitled54

مراحل انجام عصب کشي بدون درد دندان در ادامه آورده شده است:

مرحله اول: در ابتدا، براي معاينه و بررسي وضعيت و ميزان آسيب دندان عکس راديولوژي از آن تهيه مي شود. علاوه بر اين براي درمان از داروي بي حسي موضعي براي کنترل درد استفاده مي شود که ممکن است اين درد در صورت ايجاد آبسه و عفونت دندان بسيار شديد باشد. سپس از يک صفحه پلاستيکي شکل در دهان بيمار براي تميز نگه داشتن آن و حفاظت و خالي کردن آن از بزاق استفاده مي شود. به اين ترتيب پوسيدگي هاي دندان برداشته شده و عاج دندان براي دسترسي به ساقه پالپ باز مي شود. در ادامه از يک ابزار کوچک دندان پزشکي براي خارج کردن عصب عفوني شده استفاده خواهد شد.

مرحله دوم: در اين مرحله عصب کشي دندان پس از برداشتن پالپ آسيب ديده، ساقه پالپ و کانال هاي ريشه خالي شده و تميز مي شود. هنگام انجام اين کار کانال هاي ريشه ممکن است تغيير شکل داده و بزرگ شوند تا به اين ترتيب دسترسي بهتري به آن براي پر کردن دندان وجود داشته باشد. قبل از پر کردن دائم کانال هاي ريشه، لازم است که اين کانال ها از تمام عفونت پاک شده و خشک شوند. در اين زمان داروهاي لازم گاهي اوقات در ساقه پالپ و کانال ريشه قرار مي گيرد تا به اين ترتيب محل ترميم از هر گونه عفونت احتمالي پاک شود. دندان بيمار ممکن است براي خارج شدن مايع و ترشحات احتمالي از آن براي چند روز باز باقي بماند. اگر عفونت در لايه هاي داخلي دندان مانند عفونت ريشه دندان پخش شده باشد، ممکن است نياز به تجويز آنتي بيوتيک براي بيمار وجود داشته باشد. اگر عصب کشي دندان نيازمند چند جلسه ملاقات با دندان پزشک باشد، يک پرکردگي موقت روي عاج دندان براي حفاظت از دندان و دور نگه داشتن آن از مواد غذايي و تماس با بزاق قرار مي گيرد. در هر حال از جويدن يا گاز گرفتن با استفاده از دندان مورد نظر تا زماني که دندان درمان شده و ترميم شود، خودداري نماييد. گاهي نياز به درمان ريشه دندان نيز وجود دارد.

مرحله سوم: پس از تميز کردن و خشک کردن محل، زمان پر کردن بخش داخلي دندان فرا مي رسد که همان ساقه خالي پالپ و کانال هاي ريشه است. در اين مرحله ممکن است نياز به تزريق مواد بي حسي وجود داشته باشد. اگر براي شما از يک پر کردگي موقت استفاده شده باشد، اين پر کردگي برداشته مي شود تا به اين ترتيب بتوان به ناحيه داخل دندان دسترسي پيدا کرد. در اين مرحله از مواد مخصوص دندان پزشکي براي پر کردن دندان استفاده مي شود تا به اين ترتيب بتوان از حفاظت کانال هاي ريشه در برابر بزاق و نفوذ مواد خارجي اطمينان حاصل کرد.

مرحله آخر: مرحله نهايي عصب کشي دندان مربوط به ترميم دندان است. به خاطر اينکه دندان معمولاً در اين حالت بطور وسيع پر مي شود يا به خاطر پوسيدگي هاي گسترده ضعيف مي گردد، نياز به حفاظت از آن در برابر آسيب هاي آتي و نيز کمک به بازگشت دندان به عملکرد طبيعي آن وجود دارد. انجام اين کار معمولاً با استفاده از روکش دندان انجام مي شود که مي تواند يک ظاهر واقعي شبيه دندان مصنوعي به دندان بدهد. روکش دندان از جنس طلا، پرسلاين يا ترکيبي از پرسلاين و فلز ساخته مي شود. روکش ساخته شده از پرسلاين يا ترکيب پرسلاين و فلز مي تواند سايه زده شود تا به اين ترتيب رنگ آن با رنگ ساير دندان ها مطابقت و هماهنگي داشته باشد. گاهي اوقات، يک پست فلزي بايد در ابتدا در دندان براي حمايت از ساختار آن و نگه داشتن روکش قرار گيرد. در اين رابطه از دندان پزشک يا متخصص درمان ريشه دندان درباره انتخاب هاي ترميم دندان قابل استفاده براي خود سوال کنيد.

درد عصب کشي دندان مشهور است. اما حقيقت اين است که اکثر افراد درد اين روش درماني را بيشتر از درد پر کردن دندان گزارش نکرده اند و مي توان گفت اين روش تقريبا بدون درد است. خونريزي فقط در حين انجام درمان پيش مي آيد و پس از اتمام کار دندانپزشک در مطب خونريزي مشاهده نخواهيد کرد. در زمان عصب کشي دندان، سعي کنيد از جويدن يا گاز گرفتن غذاهاي سفت تا زمان تکميل درمان خودداري کنيد. در برخي موارد، تکميل درمان نيازمند چندين جلسه ملاقات با دندان پزشک است. پس از درمان نهايي، دندان ترميم شده شما نبايد دردناک باشد، هر چند ممکن است حساسيت آن براي چند روز افزايش پيدا کند. داروهاي مسکن موجود در داروخانه ها همچون پاراستامول يا ايبوپروفن مي تواند براي خلاص شدن از ناراحتي هاي احتمالي مشاهده شده در اين رابطه مفيد باشد. در صورتي که درد يا ورم شما پس از استفاده از داروهاي مسکن باز هم ادامه داشت، با دندان پزشک خود تماس بگيريد.

با توجه به اينکه پس از عصب کشي دندان پالپ دندان ديگر زنده نيست، دندان هايي که ريشه آنها درمان شده مي توانند شکننده شده و به احتمال بيشتر دچار شکستگي گردند. اين موضوع يکي از ملاحظات مهمي است که در هنگام تصميم گيري درباره استفاده از روکش کردن دندان يا پر کردن دندان پس از عصب کشي آن مورد توجه خاص قرار مي گيرد. براي تعيين ميزان موفقيت يا شکست و عصب کشي ناقص، رايج ترين روش تهيه يک عکس راديولوژي جديد از دندان و مقايسه آن با عکس راديولوژي تهيه شده قبل از شروع درمان مي باشد. اين مقايسه نشان مي دهد که آيا دندان هنوز اشکال دارد يا وضعيت آن به نحو مناسب ترميم شده است يا خير.

دندان شيري کودکان

دندان پزشک کودکان ممکن است عصب کشي دندان را هم براي دندان‌هاي شيري (اوليه) و هم براي  دندان‌هاي دائمي کودک انجام دهد. با وجودي که دندان‌هاي شيري با گذشت زمان مي‌افتند، اما کودک به اين دندان‌ها براي صحبت کردن، جويدن مناسب غذا، و رشد صحيح و مناسب دندان‌هاي دائمي و ايجاد فضاي کافي براي دندان‌هاي دائمي نياز دارد. به اين ترتيب در صورتي که علائم آسيب ديدگي پالپ دندان در کودک ادامه داشته باشد، کودک شما نياز به مراجعه به دندان پزشک براي بررسي مشکل خواهد داشت.

عصب کشي در بارداري

معمولاً عصب کشي دندان در بارداري يک درمان بي خطر و ايمن است. اغلب عکس برداري راديولوژي مورد نياز قبل، در طول زمان درمان، يا پس از تکميل آن يکي از دلايل نگراني زنان باردار درباره استفاده از اين روش است، اما اين موضوع معمولاً خطر جدي براي فرد به همراه ندارد. علاوه بر اين زنان در اغلب مواقع نسبت به داروهاي استفاده شده براي بي حس کردن دهان براي عصب کشي دندان در بارداري نگراني دارند، اما اين داروها نيز در بسياري از مواقع بي خطر مي باشند.